AGAD Akt pamiątkowy połączenia Górnego Śląska z Rzecząpospolitą

Akt podpisany podczas uroczystości połączenia Górnego Śląska z Polską, która odbyła się w katowickim parku im. T. Kościuszki z udziałem delegacji władz państwowych i miejscowego społeczeństwa. 20 X 1921, po plebiscycie i trzech kolejnych powstaniach, wielkie mocarstwa podjęły decyzję o podziale Górnego Śląska na część polską i niemiecką. Decyzja zobowiązała Polskę i Niemcy do wynegocjowania warunków o tzw. okresie przejściowym (miał obowiązywać przez 15 lat) i ochronie praw mniejszości narodowych na górnośląskim obszarze plebiscytowym. Stosowną umowę, zwaną Konwencją Genewską, obie strony podpisały 15 V 1922. Po miesiącu mogły przystąpić do faktycznego obejmowania przyznanych im części. 16 VII w katowickim Parku Kościuszki odbyła się uroczystość zespolenia ziemi śląskiej z Rzecząpospolitą. W uroczystości uczestniczyła delegacja polskich władz państwowych i miejscowe społeczeństwo. Zbiegła się ona jednak z kryzysem gabinetowym. Po dymisji rządu Antoniego Ponikowskiego prawica sejmowa wysunęła na stanowisko premiera Wojciecha Korfantego, do niedawna komisarza plebiscytowego. Kandydaturze tej sprzeciwił się Naczelnik Państwa Józef Piłsudski. W tej sytuacji Piłsudski i Korfanty uznali swój przyjazd do Katowic za niepożądany. Na uroczystości odczytano akt symbolicznego połączenia Górnego Śląska z Polską. Akt podpisało ponad 100 osób. Widnieją pod nim m.in. podpisy następujących osób: Wojciech Trąmpczyński – marszałek Sejmu Ustawodawczego, generał Stanisław Szeptycki – dowódca wojsk polskich wkraczających na Górny Śląsk, generał Kazimierz Horoszkiewicz – dowódca 23. Dywizji Piechoty, dr Jerzy Buzek – radca Prezydium Rady Ministrów, Stanisław Gall – biskup polowy wojska polskiego, Józef Rymer – wojewoda śląski, Zygmunt Żurawski – wicewojewoda śląski, Konstanty Wolny – adwokat, przyszły marszałek Sejmu Śląskiego.
Opis zewnętrzny: Oryginał, jęz. polski, 64x49 cm
Miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Katowicach: Urząd Wojewódzki Śląski w Katowicach sygn. 19
Autor komentarza: Edward Długajczyk