Rairobo

Rairobo
Das Ausbildungszentrum der Polizei in Rairobo
Daten
Fläche64,11 km²[1]
Einwohnerzahl1.651 (2022)[2]
Chefe de SucoPedro Leitão
(Wahl 2016)
AldeiasEinwohner (2015)[1]
Faturase563
Limanaro324
Rairobo504
Vila Maria232
Der Suco Rairobo
Atabae (Osttimor)
Atabae
Koordinaten: 8° 49′ S, 125° 9′ O

Rairobo ist ein osttimoresischer Suco im Verwaltungsamt Atabae (Gemeinde Bobonaro).

Geographie

Rairobo
OrtePosition[3]Höhe
Atabae8° 48′ 55″ S, 125° 9′ 19″ O489 m
Faturase8° 48′ 5″ S, 125° 9′ 3″ O681 m
Goulete8° 48′ 31″ S, 125° 8′ 45″ O452 m
Limanaro8° 47′ 35″ S, 125° 8′ 44″ O580 m
Poetele8° 47′ 57″ S, 125° 10′ 16″ O671 m
Tapoboten8° 46′ 37″ S, 125° 9′ 44″ O536 m
Vila Maria8° 48′ 38″ S, 125° 9′ 33″ O?
Der Ort Atabae (1970)

Vor der Gebietsreform 2015 hatte Rairobo eine Fläche von 38,72 km².[4] Nun sind es 64,11 km².[1] Der Suco liegt im Norden des Verwaltungsamts Atabae. Östlich liegt der Suco Atabae, südlich und westlich Aidabaleten. Im Norden liegt die Gemeinde Liquiçá mit ihren Sucos Gugleur und Vatuboro (beide Verwaltungsamt Maubara). Der Norden von Rairobo wird durch den Fluss Lóis begrenzt. An der Südgrenze fließt der Fatuburu, ein Quellfluss des Fatumolin. Der Fluss Berita entspringt im Westen Rairobos.[5] Im Norden des Sucos liegt der Monte Atabae (459 m).

Im Südosten liegt der Ort Atabae. Von hier aus führt eine Überlandstraße quer durch den Suco nach Aidabaleten, des Hauptorts des Verwaltungsamts. An ihr liegen die Dörfer Vila Maria, Faturase (Faturaseh) und Limanaro. An der Ostgrenze liegen außerdem die Ortschaften Poetele (Poetete) und Tapoboten, an der Südgrenze Goulete.[5] In Atabae, Vila Maria und Limanaro gibt es Grundschulen. Atabae verfügt außerdem über eine medizinische Station. Die nördliche Küstenstraße, eine der wichtigsten Verkehrswege des Landes, führt hier etwas in das Landesinnere hinein und überquert seit 1990 über eine lange Brücke im Nordosten des Sucos den Fluss Lóis.[6]

Im Suco befinden sich die vier Aldeias Faturase, Limanaro, Rairobo und Vila Maria.[7]

Einwohner

Im Suco leben 1.651 Einwohner (2022), davon sind 832 Männer und 819 Frauen. Im Suco gibt es 403 Haushalte.[2] Über 85 % der Einwohner geben Kemak als ihre Muttersprache an. Über 5 % sprechen Mambai, knapp 5 % Tetum Prasa und eine kleine Minderheit Bunak.[8]

Politik

Pedro Leitão (2021)

Bei den Wahlen von 2004/2005 wurde Ernesto T. Soares zum Chefe de Suco gewählt.[9] Bei den Wahlen 2009 gewann Pedro da Cruz[10] und 2016 Pedro Leitão.[11]

Persönlichkeiten

Weblinks

Commons: Rairobo – Sammlung von Bildern, Videos und Audiodateien

Einzelnachweise

  1. a b c Direcção-Geral de Estatística: Ergebnisse der Volkszählung von 2015, abgerufen am 23. November 2016.
  2. a b Institutu Nasionál Estatístika Timor-Leste: Final Main Report Census 2022, abgerufen am 18. Mai 2022.
  3. Atlanten der zwölf Gemeinden und der Sonderverwaltungsregion Osttimors, Stand 2019 (Direcção-Geral de Estatística DGE).
  4. Direcção Nacional de Estatística: Population Distribution by Administrative Areas Volume 2 English (Memento desOriginals vom 5. Januar 2017 im Internet Archive)  Info: Der Archivlink wurde automatisch eingesetzt und noch nicht geprüft. Bitte prüfe Original- und Archivlink gemäß Anleitung und entferne dann diesen Hinweis.@1@2Vorlage:Webachiv/IABot/dne.mof.gov.tl (Zensus 2010; PDF; 22,6 MB)
  5. a b Timor-Leste GIS-Portal (Memento vom 30. Juni 2007 im Internet Archive)
  6. UNMIT: Timor-Leste District Atlas version02, August 2008 (Memento desOriginals vom 8. November 2012 im Internet Archive)  Info: Der Archivlink wurde automatisch eingesetzt und noch nicht geprüft. Bitte prüfe Original- und Archivlink gemäß Anleitung und entferne dann diesen Hinweis.@1@2Vorlage:Webachiv/IABot/unmit.unmissions.org (PDF; 535 kB)
  7. Jornal da Républica mit dem Diploma Ministerial n.° 199/09 (Memento vom 3. Februar 2010 im Internet Archive) (portugiesisch; PDF; 323 kB)
  8. Ergebnisse des Zensus 2010 für den Suco Rairobo (tetum; PDF; 8,5 MB)
  9. Secretariado Técnico de Administração Eleitoral STAE: Eleições para Liderança Comunitária 2004/2005 – Resultados (Memento vom 4. August 2010 im Internet Archive)
  10. Secretariado Técnico de Administração Eleitoral STAE: Eleições para Liderança Comunitária 2009 – Resultados (Memento vom 4. August 2010 im Internet Archive)
  11. Jornal da República: Lista Naran Xefe Suku Eleito 2016, 2. Dezember 2016@1@2Vorlage:Toter Link/www.mj.gov.tl (Seite nicht mehr abrufbar, festgestellt im Dezember 2022. Suche in Webarchiven)  Info: Der Link wurde automatisch als defekt markiert. Bitte prüfe den Link gemäß Anleitung und entferne dann diesen Hinweis., abgerufen am 17. Juni 2020.
  12. Webseite des Finanzministeriums Osttimors: Sensus Fo Fila Fali in Rairobo: an emotional return to the Minister’s birthplace

f1 Karte mit allen Koordinaten: OSM | WikiMap

Auf dieser Seite verwendete Medien

Atabae 6.jpg
Autor/Urheber: Norberto Benigno, Lizenz: CC0
Atabai --1970--Um nascer do dia,por volta das 5 horas,com as suas nuvens baixas.A meia encosta destinguem-se instalações do Esquadrão de Cavalaria 6
Rairobo suco.png
Landkarte des Sucos Rairobo
2021-02-11 Centro Formaçâo Rairobo 2.jpg
ANTONIO ARMINDO HUSU APOIU TLPDP HADIA INFRAESTRUTURA SENTRU FORMASAUN RAIROBO

RAIROBO, 11 janeiru 2021 (SRP) – Atu haforsa setór seguransa liliu iha PNTL nia laran, Vise-Ministru Interior (VMI), Antonio Armindo kontinua halo negosiasaun (loby) ho Polísia Federál Austrália, liu husi Programa Dezenvolvimentu Polísia Timor-Leste (TLPDP-sigla Inglés), hodi fó apoiu ba konstrusaun fasilidade foun ba Sentru Treinamentu 1o Sargento Aquelis da Silva Rairobo, ne’ebe lokaliza iha Postu administrativu Atabae, Munisipiu Bobonaro. Vizita ne’e, Vise-Ministru Interior (VMI), Antonio Armindo hetan akompañamentu husi Komandante Unidade Espesial Polisia (UEP), Superintendente Xefi Polisia Orlando Gomes, Komandante Sentru Formasaun Polisia (CFP-sigla portuges) Superintendente Xefe Polisia Arquimino Ramos hamutuk ho reprezentante TLPDP Peter no Mark, halo kedas vizita ba Sentru Treinamentu 1o Sargento Aquelis da Silva-Rairobo hodi hare direitamente kondisaun toba fatin, aihan no material ba treinamentu ninian. Hafoin vizita sentru treinamentu Rairobo Vise-Ministru Antonio Armindo, hateten sei servisu hamutuk ho TLPDP atu bele apoiu sentru formasaun ne’e. “TLPDP hanesan parseria permanente PNTL ne’ebe durante ne’e apoiu maka’as ba PNTL hadi’ak iha parte infraestrutura no rekursu umanu nian”, dehan VMI iha Rairobo. Governante ne’e esplika, nia parte sei nafatin servisu hamutuk ho TLPDP atu hare oinsa bele apoiu ruma hodi hadia sentru formasaun ida ne’e. “Ita hatene katak, ajente rekrutadu foun sira antes sai PNTL sira sei mai tuir instrusaun no formasaun baziku ne’ebe rigorozu ne’ebe foka liu ba fiziku, mentalidade no disiplina iha sentru formasaun Rairobo, atu nune’e sira bele koñese didiak servisu polisia nian, molok sira sai polisia ida,” afirma VMI. Nia iha esperansa katak, ho infraestrutura ne’ebe kompletu ho fasilidade sei bele muda mentalidade sivil ninian mai iha mentalidade polisia ninian ho disiplina ne’ebe as ho espiritu de corpo ne’ebe forte.

Vizita ida ne’e simu direta husi Komandante Compania Operasaun Espesial (COE-sigla portuges), Inspetor Xefi Polisia Apolinario da Purificação hamutuk ho komandante postu UPM Atabae, primeiru sarjentu Mario Leitão no-mos komandante skuadra PNTL Atabae, Inspetor Xefi Armando Pauf
2021-05-27 Rairobo Chefe de Suco Pedro Leitão.jpg
MOP LANSA FATUK DAHULUK BA PROJETU DADA ELETRISIDADE BA SUKU RAIROBO

RAIROBO, 27 MAIU 2021: S. Exa, Ministru Obras Públikas (MOP), Arq. Salvador Eugénio Soares dos Reis Pires, akompaña husi Prezidente Eletrisidade Timor-Leste (EDTL,E. P) lansa fatuk dahuluk ba projetu konstrusaun liña distribuisaun enérjia eletrisidade Baixa no Media Tensaun ba suku Rairobo, postu administrativu Atabae, munisípiu Bobonaro. “Ha’u mai lori S. Exa, Sr. Primeiru Ministru (S. Exa, PM, Sr. Taur Matan Ruak) nia naran no Governu tomak ami mai iha loron di’ak ida-ne’e, iha biban ida-ne’e ita komesa lansa projetu eletrifikasaun nasionál ba suku sira seidauk asesu ba liña eletrisidade iha teritóriu tomak, 76 suku ne’ebé seidauk asesu eletrisidade. Grasa Maromak nian, Rairobo mak hanesan fatin primeiru hetan projetu ne’ebé ita lansa kedas iha 2019 liga mós tamba ho COVID-19, momentu ne’eba iha Konsellu Ministru iha diskusaun buka hela infraestrutura atu halo konfinamentu no izolamentu, ida mak ita-nia postu UPF nian 500 kama mak iha ne’e, maibé ha’u dehan ba S. Exa, Primeiru Ministru katak iha ne’eba eletrisidade laiha, see aban bainrua uza ida-ne’e ita tenke lori uluk eletrisidade ba uluk Rairobo, see ita uza jeradór de’it sei la sufisiente, nusa ita la buka meus para halo uluk projetu eletrifikasaun ba iha ne’eba, entaun ha’u ko’alia ho Sr. Ministru Defeza iha momentu ne’eba hanesan Ministru Interiór interinu, sira halo pedidu ida para lori ba aprezenta iha Konsellu Ministru no KAFI no hetan aprovasaun ita lansa tender no ohin ita mobiliza halo projetu eletrifikasaun ida-ne’e,”Sr. Ministru Obras Públikas informa ba komunidade Rairobo bainhira halo lansamentu fatuk dahuluk ba projetu konstrusaun liña distribuisaun enérjia eletrisidade ba suku Rairobo, iha suku Rairobo, postu Atabae, munisípiu Bobonaro. Projetu konstrusaun ba liña eletrisidade ne’e hala’o husi kompañia Esmelia II Electric, Unip.Lda, hahú iha loron 2 fulan-Maiu tinan 2021 no sei remata iha loron 02 fulan-Dezembru tinan 2021, ho montante orsamentu US $411, 806. 78. Sr. Ministru hatete, "Projetu ne’e sei la’o tan fulan rua ka fulan tolu para atu halo kompleta projetu ne’e. espera katak sira (kompañia-red) bele fó sira-nia abilidade tomak hala’o projetu ne’e ho kualidade tanba projetu ne’e projetu ba povu, utiliza osan povu nian hala’o ho kualidade nune’e bele lori fali retornu ekonómiku tuir ita-nia vizaun ne’ebé iha, sustentabilidade ekonómiku no dezenvolvimentu ekonómiku país nian". Hanesan Atabae oan, iha oportunidade ne’e, Sr. Ministru Obras Públikas husu ba autoridade seguransa, autoridade lokál, veteranus no komunidade atu kontribui realizasaun projetu ida-ne’e ho di’ak, atu nune’e bele fó naromak ba komunidade Rairobo. “Ha’u husu mós ba ita-nia autoridade lokál, komunidade, ita-nia aman veteranu sira, autoridade seguransa, atu servisu hamutuk suporta projetu eletrifikasaun ne’e,”Sr. Ministru husu. Iha oportunidade ne’e, Sr. Ministru aprezenta ba komunidade kona-ba planu no programa Governu nian iha área estrada, eletrisidade no bee-moos ne’ebé planeadu ona iha Orsamentu Jerál Estadu tinan fiskál 2021 nian, inklui programa sira ne’ebé presiza halo iha futuru. Governu kontinua halo esforsu dada eletrisidade ba komunidade, halo manutensaun no rehabilitasaun estrada no dada bee-moos ba komunidade inklui atendimentu Governu nian iha área sira seluk maibé servisu sira ne’e hotu realiza bainhira iha rekursu finanseiru, nune’e, ho limitasaun rekursu ne’ebé iha Governu sei esforsu atende preokupasaun sira ne’ebé nesesáriu no importante liu ida por ida to’o hotu. Iha fatin hanesan, Prezidente EDTL,E.P, Sr. Paulo da Silva mós informa kona-ba polítika no programa EDTL nian hanesan Empreza Públika ba komunidade Rairobo iha área eletrifikasaun nasionál no liuliu oinsá EDTL bele buka osan rasik ba nia sustentabilidade iha futuru. Prezidente Autoridade Munisipál munisípiu Bobonaro, Sr. Zeferino dos Santos, Administradór postu administrativu Atabae, Sr. Pedro Lakubuti, informa ba Sr. Ministru kona-ba preokupasaun komunidade munisípiu Bobonaro nian iha área oioin liuliu iha postu administrativu Atabae nian, nune’e Governu bele atende preokupasaun sira ne’e. Serimonia Lansamentu ne'e, partisipa husi Prezidente Autoridade Munisipál munisípiu Bobonaro, Zeferino dos Santos, Administradór postu administrativu Atabae, Pedro Lakubuti, Autoridade Seguransa no Defeza iha munisípiu Bobonaro nian, inklui Autoridade Lokál no komunidade Rairobo.

Asiste mós husi Diretór Jerál Administrasaun no Finansas (DJAF), Sr. Januário Barbosa, Prezidente Institutu Jestaun Ekipamentus (IJE), Sra. Hermenegilda D C. Laurentina, Prezidente Autoridade Nasionál Eletrisidade (ANE), Sr. Ruben Jerónimo Freitas, no tékniku sira.
2021-05-27 Rairobo 1.jpg
MOP LANSA FATUK DAHULUK BA PROJETU DADA ELETRISIDADE BA SUKU RAIROBO

RAIROBO, 27 MAIU 2021: S. Exa, Ministru Obras Públikas (MOP), Arq. Salvador Eugénio Soares dos Reis Pires, akompaña husi Prezidente Eletrisidade Timor-Leste (EDTL,E. P) lansa fatuk dahuluk ba projetu konstrusaun liña distribuisaun enérjia eletrisidade Baixa no Media Tensaun ba suku Rairobo, postu administrativu Atabae, munisípiu Bobonaro. “Ha’u mai lori S. Exa, Sr. Primeiru Ministru (S. Exa, PM, Sr. Taur Matan Ruak) nia naran no Governu tomak ami mai iha loron di’ak ida-ne’e, iha biban ida-ne’e ita komesa lansa projetu eletrifikasaun nasionál ba suku sira seidauk asesu ba liña eletrisidade iha teritóriu tomak, 76 suku ne’ebé seidauk asesu eletrisidade. Grasa Maromak nian, Rairobo mak hanesan fatin primeiru hetan projetu ne’ebé ita lansa kedas iha 2019 liga mós tamba ho COVID-19, momentu ne’eba iha Konsellu Ministru iha diskusaun buka hela infraestrutura atu halo konfinamentu no izolamentu, ida mak ita-nia postu UPF nian 500 kama mak iha ne’e, maibé ha’u dehan ba S. Exa, Primeiru Ministru katak iha ne’eba eletrisidade laiha, see aban bainrua uza ida-ne’e ita tenke lori uluk eletrisidade ba uluk Rairobo, see ita uza jeradór de’it sei la sufisiente, nusa ita la buka meus para halo uluk projetu eletrifikasaun ba iha ne’eba, entaun ha’u ko’alia ho Sr. Ministru Defeza iha momentu ne’eba hanesan Ministru Interiór interinu, sira halo pedidu ida para lori ba aprezenta iha Konsellu Ministru no KAFI no hetan aprovasaun ita lansa tender no ohin ita mobiliza halo projetu eletrifikasaun ida-ne’e,”Sr. Ministru Obras Públikas informa ba komunidade Rairobo bainhira halo lansamentu fatuk dahuluk ba projetu konstrusaun liña distribuisaun enérjia eletrisidade ba suku Rairobo, iha suku Rairobo, postu Atabae, munisípiu Bobonaro. Projetu konstrusaun ba liña eletrisidade ne’e hala’o husi kompañia Esmelia II Electric, Unip.Lda, hahú iha loron 2 fulan-Maiu tinan 2021 no sei remata iha loron 02 fulan-Dezembru tinan 2021, ho montante orsamentu US $411, 806. 78. Sr. Ministru hatete, "Projetu ne’e sei la’o tan fulan rua ka fulan tolu para atu halo kompleta projetu ne’e. espera katak sira (kompañia-red) bele fó sira-nia abilidade tomak hala’o projetu ne’e ho kualidade tanba projetu ne’e projetu ba povu, utiliza osan povu nian hala’o ho kualidade nune’e bele lori fali retornu ekonómiku tuir ita-nia vizaun ne’ebé iha, sustentabilidade ekonómiku no dezenvolvimentu ekonómiku país nian". Hanesan Atabae oan, iha oportunidade ne’e, Sr. Ministru Obras Públikas husu ba autoridade seguransa, autoridade lokál, veteranus no komunidade atu kontribui realizasaun projetu ida-ne’e ho di’ak, atu nune’e bele fó naromak ba komunidade Rairobo. “Ha’u husu mós ba ita-nia autoridade lokál, komunidade, ita-nia aman veteranu sira, autoridade seguransa, atu servisu hamutuk suporta projetu eletrifikasaun ne’e,”Sr. Ministru husu. Iha oportunidade ne’e, Sr. Ministru aprezenta ba komunidade kona-ba planu no programa Governu nian iha área estrada, eletrisidade no bee-moos ne’ebé planeadu ona iha Orsamentu Jerál Estadu tinan fiskál 2021 nian, inklui programa sira ne’ebé presiza halo iha futuru. Governu kontinua halo esforsu dada eletrisidade ba komunidade, halo manutensaun no rehabilitasaun estrada no dada bee-moos ba komunidade inklui atendimentu Governu nian iha área sira seluk maibé servisu sira ne’e hotu realiza bainhira iha rekursu finanseiru, nune’e, ho limitasaun rekursu ne’ebé iha Governu sei esforsu atende preokupasaun sira ne’ebé nesesáriu no importante liu ida por ida to’o hotu. Iha fatin hanesan, Prezidente EDTL,E.P, Sr. Paulo da Silva mós informa kona-ba polítika no programa EDTL nian hanesan Empreza Públika ba komunidade Rairobo iha área eletrifikasaun nasionál no liuliu oinsá EDTL bele buka osan rasik ba nia sustentabilidade iha futuru. Prezidente Autoridade Munisipál munisípiu Bobonaro, Sr. Zeferino dos Santos, Administradór postu administrativu Atabae, Sr. Pedro Lakubuti, informa ba Sr. Ministru kona-ba preokupasaun komunidade munisípiu Bobonaro nian iha área oioin liuliu iha postu administrativu Atabae nian, nune’e Governu bele atende preokupasaun sira ne’e. Serimonia Lansamentu ne'e, partisipa husi Prezidente Autoridade Munisipál munisípiu Bobonaro, Zeferino dos Santos, Administradór postu administrativu Atabae, Pedro Lakubuti, Autoridade Seguransa no Defeza iha munisípiu Bobonaro nian, inklui Autoridade Lokál no komunidade Rairobo.

Asiste mós husi Diretór Jerál Administrasaun no Finansas (DJAF), Sr. Januário Barbosa, Prezidente Institutu Jestaun Ekipamentus (IJE), Sra. Hermenegilda D C. Laurentina, Prezidente Autoridade Nasionál Eletrisidade (ANE), Sr. Ruben Jerónimo Freitas, no tékniku sira.
2021-02-11 Centro Formaçâo Rairobo 7.jpg
ANTONIO ARMINDO HUSU APOIU TLPDP HADIA INFRAESTRUTURA SENTRU FORMASAUN RAIROBO

RAIROBO, 11 janeiru 2021 (SRP) – Atu haforsa setór seguransa liliu iha PNTL nia laran, Vise-Ministru Interior (VMI), Antonio Armindo kontinua halo negosiasaun (loby) ho Polísia Federál Austrália, liu husi Programa Dezenvolvimentu Polísia Timor-Leste (TLPDP-sigla Inglés), hodi fó apoiu ba konstrusaun fasilidade foun ba Sentru Treinamentu 1o Sargento Aquelis da Silva Rairobo, ne’ebe lokaliza iha Postu administrativu Atabae, Munisipiu Bobonaro. Vizita ne’e, Vise-Ministru Interior (VMI), Antonio Armindo hetan akompañamentu husi Komandante Unidade Espesial Polisia (UEP), Superintendente Xefi Polisia Orlando Gomes, Komandante Sentru Formasaun Polisia (CFP-sigla portuges) Superintendente Xefe Polisia Arquimino Ramos hamutuk ho reprezentante TLPDP Peter no Mark, halo kedas vizita ba Sentru Treinamentu 1o Sargento Aquelis da Silva-Rairobo hodi hare direitamente kondisaun toba fatin, aihan no material ba treinamentu ninian. Hafoin vizita sentru treinamentu Rairobo Vise-Ministru Antonio Armindo, hateten sei servisu hamutuk ho TLPDP atu bele apoiu sentru formasaun ne’e. “TLPDP hanesan parseria permanente PNTL ne’ebe durante ne’e apoiu maka’as ba PNTL hadi’ak iha parte infraestrutura no rekursu umanu nian”, dehan VMI iha Rairobo. Governante ne’e esplika, nia parte sei nafatin servisu hamutuk ho TLPDP atu hare oinsa bele apoiu ruma hodi hadia sentru formasaun ida ne’e. “Ita hatene katak, ajente rekrutadu foun sira antes sai PNTL sira sei mai tuir instrusaun no formasaun baziku ne’ebe rigorozu ne’ebe foka liu ba fiziku, mentalidade no disiplina iha sentru formasaun Rairobo, atu nune’e sira bele koñese didiak servisu polisia nian, molok sira sai polisia ida,” afirma VMI. Nia iha esperansa katak, ho infraestrutura ne’ebe kompletu ho fasilidade sei bele muda mentalidade sivil ninian mai iha mentalidade polisia ninian ho disiplina ne’ebe as ho espiritu de corpo ne’ebe forte.

Vizita ida ne’e simu direta husi Komandante Compania Operasaun Espesial (COE-sigla portuges), Inspetor Xefi Polisia Apolinario da Purificação hamutuk ho komandante postu UPM Atabae, primeiru sarjentu Mario Leitão no-mos komandante skuadra PNTL Atabae, Inspetor Xefi Armando Pauf