Pematang Siantar

Kota Pematangsiantar
Pematang Siantar
Pematang Siantar (Indonesien)
Koordinaten2° 57′ 36″ N, 99° 3′ 36″ O
Symbole
Wappen
Basisdaten
StaatIndonesien

Geographische Einheit

Sumatera
ProvinzSumatera Utara
Fläche55,7 km²
Einwohner272.749 (2020)
Dichte4.900,3 Ew./km²

Pematang Siantar (auch: Pematangsiantar) ist eine kreisfreie Stadt (Kota) in der Provinz Nordsumatra der indonesischen Insel Sumatra. In der nordöstlich des Tobasees liegenden Stadt endet die abgezweigte Eisenbahnverbindung der knapp 130 km nördlicher gelegenen Provinzhauptstadt Medan. Pematang Siantar ist ein landwirtschaftliches Handelszentrum für Reis, Tee, Tabak und Ölpalmen, wobei aus Letzteren die Polymere Gummi und Kunstfasern erzeugt und gehandelt werden.[1] Im Zuge der Kolonialzeit entwickelte sich die Stadt nach Medan zur zweitgrößten der Insel. Die Einwohnerzahl betrug 272.749 im Jahr 2020.[2]

Geschichte

Die Herrschaft über die Siedlung lag bis zum Einzug der Niederländer im Jahr 1907 in den Händen der Damanik, einem Stamm der Volksgruppe der Simalungun. Mit Tuan Sangnawaluh Damanik hatten sie ihren letzten König. Sodann fiel Pematang Siantar unter koloniale Verwaltung und verblieb dort bis 1942, als Japan den Landstrich annektierte. Bis 1915 war aus dem Siedlungsgebiet ein Städtchen mit 3700 Einwohnern gewachsen. Ab diesem Zeitpunkt wuchs die Stadt erheblich, denn sie lag an einer günstigen Schnittstelle zwischen den Plantagenländereien und dem Batak-Hochland.[3] 1945 – mit dem Ende des Zweiten Weltkrieges – wurde die Stadt unabhängig und erhielt einen autonomen Status.

Bevölkerung

Die Stadt und ihre Umgebung sind das Siedlungsgebiet der Simalungun-Batak, einer von mehreren Batakvolksgruppen (wie den Angkola-, Mandailing-, Toba-, Pakpak- und Karo-Batak). Heute finden sich zudem Chinesen, Achinesen, ethnische Malaien, Minangkabau, sowie umgesiedelte Javaner, aber auch Sikh, Araber und Tamilen.

Verkehr und Tourismus

Ausgangspunkt des Handelswachstums und später des Tourismus war die Entwicklung der Verkehrsinfrastruktur, begründet durch den Bau der Eisenbahn. 1883 wurde sie als erste private Eisenbahngesellschaft (Deli Spoorweg Maatschappij) gegründet und stand bis 1957 unter Verwaltung der Niederländer. Danach wurde sie verstaatlicht.[4] Dieser infrastrukturelle Vorteil wird heute durch den Tourismus genutzt. Daneben ist allerdings auch der Trans-Sumatra-Highway, der die Stadt unmittelbar anbindet, von Bedeutung.

Als öffentliches Nahverkehrsmittel werden in Pematang Siantar BSA-Motorräder (Becak) eingesetzt. Da es keine Ersatzteilversorgung gibt, sind die meisten sehr individuell und liebevoll modifiziert und repariert.[5]

Pematang Siantar liegt bereits im Batakgebiet und ist daher von erhöhtem kulturellen Interesse. Auf dem örtlichen Markt werden die Güter der Batak abgesetzt, wie beispielsweise das Ulos. Unweit liegen die Städte Berastagi und Kabanjahe, letztere Regierungssitz des Regierungsbezirks Karo, dahinter liegen der Vulkan Sinabung und der Tobasee, Regionen, welche häufig besucht werden.

Persönlichkeiten

  • Günther Schulze (* 1927 in Pematang Siantar; † 1994 in Hamburg), deutscher Landschafts- und Gartenarchitekt
  • Wiecher Zwanenburg (* 1933 in Pematang Siantar), niederländischer Romanist und Linguist

Anmerkungen

  1. Pematangsiantar bei enzyklo.de, abgerufen am 9. Januar 2011.
  2. Visualisasi Data Kependudukan. Abgerufen am 16. Januar 2021.
  3. Ursel Wolfram-Seifert, Faktoren der Urbanisierung und die Entwicklung regionaler Städtesysteme auf Sumatra: Analyse der Siedlungsstrukturen in den Provinzen Nord-, West- und Süd-Sumatra (Indonesien)
  4. Janianton Damanik, Arbeitsmarktpolitische Implikationen der Tourismusentwicklung in Entwicklungsländern // Das Beispiel Nordsumatra, Indonesien
  5. Foto von TrekEarth

Literatur

  • Tribus Bd. 55–57, Stuttgart (Germany). Museum für Länder- und Völkerkunde, Gesellschaft für Erd- und Völkerkunde e.V., Stuttgart, Stuttgart (Germany). Linden-Museum für Völkerkunde, 2006, Linden-Museum Stuttgart
  • Wilhelm Volz, Königlich Preussische Akademie der Wissenschaften zu Berlin, Band 1: Die Batakländer. Humboldt-Stiftung, D. Reimer (E. Vohsen), 1909
  • Wolfgang Clauss, Economic and social change among the Simalungun Batak of North Sumatra, Breitenbach, 1982 - 265 Seiten, ISBN 3-8815-6230-3

Bilder zu den Ureinwohnern (Simalungun-Batak)

Es handelt sich zu 2/3 um eine Auswahl historischer Bilder (gestellt vom Tropenmuseum Amsterdam, Niederlande)

Weblinks

Commons: Pematang Siantar – Sammlung von Bildern, Videos und Audiodateien

Auf dieser Seite verwendete Medien

Coat of arms of North Sumatra.svg
The emblem of North Sumatra province of Indonesia.
COLLECTIE TROPENMUSEUM Katoenen omslagdoek TMnr 5957-5.jpg
(c) Tropenmuseum, part of the National Museum of World Cultures, CC BY-SA 3.0
Omslagdoek. "Ragidup" of "ragi idup", wordt veelal vertaald als "motieven des levens"; "ragi" betekent "figuren of het patroon van een kledingstuk", idup "leven" (van der Tuuk 1861:432). De doek bevat motieven van het heelal zoals de mens, zowel man als vrouw, het dier, het gewas, de aarde. De motieven kunnen gezien worden als symbolen van vruchtbaarheid, geuit in het samenkomen van man en vrouw (voornaamste motieven in de witte uiteinden), en van regen (strepen in de middenbaan) en aarde (witte uiteinden) (Niessen 1985).

Sinds de tweede helft van de 19de eeuw worden dergelijke doeken vooral in het dorp Hutagalung (buitenwijk van Tarutung) gemaakt. Een minder fraaie versie, technisch gezien, wordt rondom Muara (zuidwestelijke oever van het Tobameer) vervaardigd. Vermoedelijk was het vervaardigen van dit soort doeken ooit meer wijdverspreid.

Deze doek wordt aan een bruid door haar ouders geschonken als zij zeven maanden zwanger is. In dit geval geldt de doek als een "ulos ni tondi", kleed voor de ziel, dat voorspoed aan de dochter, haar zwangerschap en haar toekomstige kinderen en familie moet brengen. Pas als al haar kinderen getrouwd zijn en allemaal zowel zonen als dochters hebben gekregen, heeft zij het recht verdiend om de doek te dragen. De doek is dus een belangrijk symbool van sociaal succes.

Bij de Simalungun Batak wordt het eveneens aan een bruid door haar moeder gegeven.

Volgens Jasper en Pirngadie wordt de doek "door voorname hoofden als slendang" gebruikt (1912:222). Niessen (1993:86, fig. 67; 90, fig. 90), geeft staatsiefoto's van de koloniale tijd weer waarop de vrouwen hun rang en stand door middel van de "ragidup" tonen. De Toba Batak ten zuiden van het Tobameer noemen deze doek hun "nummer één" doek (Niessen 1993:23). Op Samosir wordt de doek als belangrijk gezien, maar de blauwe doeken zoals de "sibolang" en "surisuri", kunnen dezelfde rituele functies dienen.

De "ragidup" kan worden gebruikt om een doodskist te dekken (Niessen i.p. (2004)).

Jasper en Pirngadie vermelden hoe de doek wordt gebruikt tijdens wichelarij: de strepen in het middenveld van de middenbaan worden afgeteld met "ulos ni raja (kleed van een raja), ulos ni hatoban (kleed van een slaaf), ulos ni raja enz. om erachter te komen of de doek heil of onheil aan de eigenaar gaat brengen (1912:225).. Katoenen omslagdoek
Bamboo with Batak script.jpg
Autor/Urheber: Martijn, Lizenz: CC BY-SA 3.0 nl
Bamboo inscribed with Simalungun Batak script (Museum Volkenkunde, Leiden, inventory no. 3138-1)
COLLECTIE TROPENMUSEUM De Raja van Dolok met zijn gevolg Simeloengoen TMnr 10001725.jpg
(c) Tropenmuseum, part of the National Museum of World Cultures, CC BY-SA 3.0
Negatief. De Bataks waren berucht vanwege hun reputatie als 'menseneters', wat er, naast de geïsoleerde ligging van het Batakgebied voor zorgde dat buitenstaanders zich niet in het gebied waagden. De meerderheid van de Bataks was niet Moslim, zodat de zendeling hier z'n geluk beproefde. Mocht dit voor individuele zendelingen weleens verkeerd aflopen, het eindresultaat was dat een flink percentage van de Bataks gekerstend werd en nog steeds Christen is. Simoloengoen werd voor het eerst in 1865 door Europeanen bezocht. Tussen 1889 en 1904 werd het gebied onderworpen, zij het dat de inheemse hoofden (raja) 'zelfbestuurders' werden. Let vooral op de fraaie wapens op de foto. (P. Boomgaard, 2001). De Raja van Dolok met zijn gevolg, Simeloengoen
Lokasi Sumatra Utara Kota Pematangsiantar.svg
(c) Ewesewes at id.wikipedia, CC BY-SA 3.0
Location of city of Pematangsiantar in North Sumatra Province, Indonesia
Indonesia location map.svg
Autor/Urheber: Uwe Dedering, Lizenz: CC BY-SA 3.0
Location map of Indonesia.

Equirectangular projection. Stretched by 100.0%. Geographic limits of the map:

  • N: 6.5° N
  • S: -11.5° N
  • W: 94.5° E
  • E: 141.5° E
Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
Logo kota pematangsiantar.png
Shield of the city of Pematangsiantar (Indonesia)