Liste japanischer Regenten

Liste der japanischen Regenten für Kaiser (Sesshō und kampaku) und Shogune (Shikken).

Tennō

Altertum

In der japanischen Frühzeit wurde die Regentschaft für einen minderjährigen Herrscher in der Regel durch seine Mutter ausgeübt, die bis zu seiner Volljährigkeit als Kaiserin regierte.

Einen Sonderfall der Asuka-Zeit stellt die „Regentschaft“ des Shōtoku Taishi († 622) dar, der – nominell auch Kronprinz – im Einvernehmen mit seiner Tante, der Kaiserin Suiko (r. 592–628) regierte.

RegentAmtszeitHerrscher
Shōtoku Taishi (聖徳太子)593–622Suiko (推古)
Naka no Ōe (中大兄皇子)645–668Saimei (斉明)
Kusakabe no Miko (草壁皇子)681–689Tenji (天武)

Sesshō und Kampaku

Sesshō bezeichnet einen Vormund für minderjährige japanische Tennō. Kampaku ist ein „Berater“. Die Ämter schlossen sich gegenseitig aus.

siehe Hauptartikel: Japanischer Regent

Heian-Zeit (794–1185)

Der letzte Zeitraum, der „direkten“ in der vom Hofe wirkliche Macht ausgeübt wurde. Diese lag jedoch weitgehend in den Händen der Familienoberhäupter der Fujiwara.

SesshōKampakuAmtszeitTennō
Fujiwara no Yoshifusa (804–872)858–872Seiwa
Fujiwara no Mototsune (836–891)872–880Seiwa, Yōzei
Fujiwara no Mototsune880–890Yōzei, Kōkō, Uda
Fujiwara no Tadahira (880–949)930–941Suzaku
Fujiwara no Tadahira941–949Suzaku, Murakami
Fujiwara no Saneyori (900–970)967/6/22–969Reizeiooeno
Fujiwara no Saneyori969–970En’yū
Fujiwara no Koretada (924–972)970–972En’yū
Fujiwara no Kanemichi (925–977)972–977En'yū
Fujiwara no Yoritada (924–989)977–986En'yū, Kazan
Fujiwara no Kaneie (929–990)986–990Ichijō
Fujiwara no Kaneie990/5/5–990/5/8Ichijō
Fujiwara no Michitaka (953–995)990/5/8–990/5/26Ichijō
Fujiwara no Michitaka990–993Ichijō
Fujiwara no Michitaka989–995Ichijō
Fujiwara no Michikane (961–995)995/4/28–995/5/8Ichijō
Fujiwara no Michinaga (966–1028)1016–1017Go-Ichijō
Fujiwara no Yorimichi (990–1074)1017–1019Go-Ichijō
Fujiwara no Yorimichi1019–1067Go-Ichijō, Go-Reizei
Fujiwara no Norimichi (997–1075)1068–1075Go-Sanjō, Shirakawa
Fujiwara no Morozane (1042–1101)1075–1086Shirakawa
Fujiwara no Morozane1086–1090Horikawa
Fujiwara no Morozane1090–1094Horikawa
Fujiwara no Moromichi (1062–1099)1094–1099Horikawa
Fujiwara no Tadazane (1078–1162)1105–1107Horikawa
Fujiwara no Tadazane1107–1113Toba
Fujiwara no Tadazane1113–1121Toba
Fujiwara no Tadamichi (1097–1164)1121–1123Toba
Fujiwara no Tadamichi1123–1129Sutoku
Fujiwara no Tadamichi1129–1141Sutoku
Fujiwara no Tadamichi1141–1150Konoe
Fujiwara no Tadamichi1150–1158Konoe, Go-Shirakawa
Konoe Motozane1158–1165Nijō
Konoe Motozane1165–1166Rokujō
Fujiwara no Motofusa1166–1172Rokujō, Takakura
Fujiwara no Motofusa (1144–1230)1172–1179Takakura
Konoe Motomichi1179–1180Takakura
Konoe Motomichi1180–1183Antoku
Matsudono Moroie (1172–1238)1183–1184Antoku
Konoe Motomichi1184–1186Antoku, Go-Toba

Kamakura- und Ashikaga-Shogunate, Sengoku-Periode (1185–1600)

Machtpolitisch verlor der Hof immer mehr an Bedeutung und hatte später nur noch zeremonielle Funktion. Die Regenten stammten aus den fünf Linien der Fujiwara go-sekke innerhalb derer die Stellung rotierte. Seit 1221 erforderte die Ernennung eines Regenten die Zustimmung des Shogunats.[1]

SesshōKampakuAmtszeitTennō
Kujō Kanezane1186–1191Go-Toba
Kujō Kanezane1191–1196Go-Toba
Konoe Motomichi1196–1198Tsuchimikado
Konoe Motomichi1198–1202Tsuchimikado
Kujō Yoshitsune1202–1206Tsuchimikado
Konoe Iezane1206Tsuchimikado
Konoe Iezane1206–1221Tsuchimikado, Juntoku
Kujō Michiie1221Chūkyō
Konoe Iezane1221–1223Go-Horikawa
Konoe Iezane1223–1228Go-Horikawa
Kujō Michiie1228–1231Go-Horikawa
Kujō Norizane1231–1232Go-Horikawa
Kujō Norizane1232–1235Shijō
Kujō Michiie1235–1237Shijō
Konoe Kanetsune1237–1242Shijō
Konoe Kanetsune1242Go-Saga
Nijō Yoshizane1242–1246Go-Saga
Ichijō Sanetsune1246Go-Saga
Ichijō Sanetsune1246–1247Go-Fukakusa
Konoe Kanetsune1247–1252Go-Fukakusa
Takatsukasa Kanehira1252–1254Go-Fukakusa
Takatsukasa Kanehira1254–1261Go-Fukakusa, Kameyama
Nijō Yoshizane1261–1265Kameyama
Ichijō Sanetsune1265–1267Kameyama
Konoe Motohira1267–1268Kameyama
Takatsukasa Mototada1268–1273Kameyama
Kujō Tadaie1273–1274Kameyama
Kujō Tadaie1274Go-Uda
Ichijō Ietsune1274–1275Go-Uda
Takatsukasa Kanehira1275–1278Go-Uda
Takatsukasa Kanehira1278–1287Go-Uda
Nijō Morotada1287–1289Go-Uda, Fushimi
Konoe Iemoto1289–1291Fushimi
Kujō Tadanori1291–1293Fushimi
Konoe Iemoto1293–1296Fushimi
Takatsukasa Kanetada1296–1298Fushimi
Takatsukasa Kanetada1298Go-Fushimi
Nijō Kanemoto1298–1300Go-Fushimi
Nijō Kanemoto1300–1305Go-Fushimi, Go-Nijō
Kujō Moronori1305–1308Go-Nijō
Kujō Moronori1308Hanazono
Takatsukasa Fuyuhira1308–1311Hanazono
Takatsukasa Fuyuhira1311–1313Hanazono
Konoe Iehira1313–1315Hanazono
Takatsukasa Fuyuhira1315–1316Hanazono
Nijō Michihira1316–1318Hanazono, Go-Daigo
Ichijō Uchitsune1318–1323Go-Daigo
Kujō Fusazane1323–1324Go-Daigo
Takatsukasa Fuyuhira1324–1327Go-Daigo
Nijō Michihira1327–1330Go-Daigo
Konoe Tsunetada1330Go-Daigo
Takatsukasa Fuyunori1330–1333Go-Daigo, Kōgon
Konoe Tsunetada1336–1337Kōmyō
Konoe Mototsugu1337–1338Kōmyō
Ichijō Tsunemichi1338–1342Kōmyō
Kujō Michinori1342Kōmyō
Takatsukasa Morohira1342–1346Kōmyō
Nijō Yoshimoto1346–1358Kōmyō, Sukō, Go-Kōgon
Kujō Tsunenori1358–1361Go-Kōgon
Konoe Michitsugu1361–1363Go-Kōgon
Nijō Yoshimoto1363–1367Go-Kōgon
Takatsukasa Fuyumichi1367–1369Go-Kōgon
Nijō Moroyoshi1369–1375Go-Kōgon, Go-En’yū
Kujō Tadamoto1375–1379Go-En'yū
Nijō Morotsugu1379–1382Go-En'yū
Nijō Yoshimoto1382–1388Go-Komatsu
Konoe Kanetsugu1388Go-Komatsu
Nijō Yoshimoto1388Go-Komatsu
Nijō Yoshimoto1388Go-Komatsu
Nijō Morotsugu1388–1394Go-Komatsu
Ichijō Tsunetsugu1394–1398Go-Komatsu
Nijō Morotsugu1398–1399Go-Komatsu
Ichijō Tsunetsugu1399–1408Go-Komatsu
Konoe Tadatsugu1408–1409Go-Komatsu
Nijō Mitsumoto1409–1410Go-Komatsu
Ichijō Tsunetsugu1410–1418Go-Komatsu, Shōkō
Kujō Mitsuie1418–1424Shōkō
Nijō Mochimoto1424–1428Shōkō
Nijō Mochimoto1428–1432Go-Hanazono
Ichijō Kanera1432 (74 Tage)Go-Hanazono
Nijō Mochimoto1432–1433Go-Hanazono
Nijō Mochimoto1433–1445Go-Hanazono
Konoe Fusatsugu1435–1447Go-Hanazono
Ichijō Kanera1447–1453Go-Hanazono
Takatsukasa Fusahira1454–1455Go-Hanazono
Nijō Mochimichi1455–1458Go-Hanazono
Ichijō Norifusa1458–1463Go-Hanazono
Nijō Mochimichi1463–1467Go-Hanazono, Go-Tsuchimikado
Ichijō Kanera1467–1470Go-Tsuchimikado
Nijō Masatsugu1470–1476Go-Tsuchimikado
Kujō Masamoto1476–1479Go-Tsuchimikado
Konoe Masaie1479–1483Go-Tsuchimikado
Takatsukasa Masahira1483–1487Go-Tsuchimikado
Kujō Masatada1487–1488Go-Tsuchimikado
Ichijō Fuyuyoshi1488–1493Go-Tsuchimikado
Konoe Hisamichi1493–1497Go-Tsuchimikado
Nijō Hisamoto1497Go-Tsuchimikado
Ichijō Fuyuyoshi1497–1501Go-Tsuchimikado, Go-Kashiwabara
Kujō Hisatsune1501–1513Go-Kashiwabara
Konoe Hisamichi1513–1514Go-Kashiwabara
Takatsukasa Kanesuke1514–1518Go-Kashiwabara
Nijō Korefusa1518–1525Go-Kashiwabara
Konoe Taneie1525–1533Go-Kashiwabara, Go-Nara
Kujō Tanemichi1533–1534Go-Nara
Nijō Korefusa1534–1536Go-Nara
Konoe Taneie1536–1542Go-Nara
Takatsukasa Tadafuyu1542–1545Go-Nara
Ichijō Fusamichi1545–1548Go-Nara
Nijō Haruyoshi1548–1553Go-Nara
Ichijō Kanefuyu1553–1554Go-Nara
Konoe Sakihisa1554–1568Go-Nara, Ōgimachi
Nijō Haruyoshi1568–1578Ōgimachi
Kujō Kanetaka1578–1581Ōgimachi
Ichijō Uchimoto1581–1585Ōgimachi
Nijō Akizane1585Ōgimachi
Toyotomi Hideyoshi1585–1591Ōgimachi, Go-Yōzei
Toyotomi Hidetsugu1591–1595Go-Yōzei

Edo-Zeit (1600–1868)

SesshōKampakujap. SchreibungAmtszeitTennō
Kujō Kanetaka (1553–1636)九条兼孝23. Januar 1600–1604Go-Yōzei
Konoe Nobutada (1565–1614)近衛信尹1605–1606Go-Yōzei
Takatsukasa Nobufusa (1565–1658)鷹司信房1606–31. Januar 1609Go-Yōzei
Kujō Yukiie (1586–1665)九条幸家1609–1612Go-Yōzei, Go-Mizunoo
Takatsukasa Nobuhisa (1590–1621)鷹司信尚1612–1615Go-Mizunoo
Nijō Akizane (1556–1619)二条昭実1615–1619Go-Mizunoo
Kujō Yukiie1619–1623Go-Mizunoo
Konoe Nobuhiro (1599–1649)近衛信尋1623–1629Go-Mizunoo
Ichijō Akiyoshi一条昭良1629Go-Mizunoo
Ichijō Akiyoshi (1605–1672)1629–1635Meishō (♀)
Nijō Yasumichi (1607–1666)二条康道1635–1647Empress Meishō, Go-Kōmyō
Kujō Michifusa (1609–1647)九条道房1647Go-Kōmyō
Ichijō Akiyoshiab 2. Mai 1647Go-Kōmyō
Ichijō Akiyoshi1647–10. November 1651Go-Kōmyō
Konoe Hisatsugu(1622–1653)近衛尚嗣18. Januar 1652–1653Go-Kōmyō
Nijō Mitsuhira (1625–1683)二条光平1653–1663Go-Kōmyō, Go-Sai
Nijō Mitsuhira1663–1664Reigen
Takatsukasa Fusasuke (1637–1700)鷹司房輔14. November 1664–1668Reigen
Takatsukasa Fusasuke1668–26. März 1682Reigen
Ichijō Kaneteru (1652–1705, = Uchifusa)一条兼輝1. April 1682–1687Reigen
Ichijō Kaneteru1687–1689Higashiyama
Ichijō Kaneteru1689–21. Februar 1690Higashiyama
Konoe Motohiro (1648–1722)近衛基熙1690–1703Higashiyama
Takatsukasa Kanehiro (1660–1725)鷹司兼熙1703–1707Higashiyama
Konoe Iehiro (1667–1739)近衛家熙1707–1709Higashiyama
Konoe Iehiro1709–1712Nakamikado
Kujō Sukezane (1669–1730)九条輔実1712–1716Nakamikado
Kujō Sukezane1716–1722Nakamikado
Nijō Tsunahira (1672–1732)二条綱平1722–1726Nakamikado
Konoe Iehisa (1687–1737)近衛家久1726–1736Nakamikado, Sakuramachi
Nijō Yoshitada (1689–1737)二条吉忠1736–1737Sakuramachi
Ichijō Kaneyoshi (1693–1751)一条兼香1737–25. Januar 1747Sakuramachi
Ichijō Michika (1722–1769)一条道香1747–1747Sakuramachi
Ichijō Michika1747–1755Momozono
Ichijō Michika1755–1757Momozono
Konoe Uchisaki (1728–1785)近衛内前1757–1762Momozono
Konoe Uchisaki1762–1772Empress Go-Sakuramachi, Go-Momozono
Konoe Uchisaki1772–17. März 1777Go-Momozono
Kujō Naozane (1717–1787)九条尚実1777–1779Go-Momozono
Kujō Naozane1779–1785Kōkaku
Kujō Naozane1785–1787Kōkaku
Takatsukasa Sukehira (1738–1813)鷹司輔平1787–1791Kōkaku
Ichijō Teruyoshi (1774–1832)一条忠良1791–1795Kōkaku
Takatsukasa Masahiro (1761–1840)鷹司政熙1795–1814Kōkaku
Ichijō Tadayoshi (1774–1832)一条忠良1814–1823Kōkaku, Ninkō
Takatsukasa Masamichi (1789–1868)鷹司政通1823–1856Ninkō, Kōmei
Kujō Hisatada (1798–1871)九条尚忠1856–1862Kōmei
Konoe Tadahiro (1808–1898)近衛忠熙1862–1863Kōmei
Takatsukasa Sukehiro (1807–1879)鷹司輔熙12. März 1863–31. Januar 1864Kōmei
Nijō Nariyuki (1816–1878)二条斉敬31. Januar 1864–1866Kōmei
Nijō Nariyukibis 3. Januar 1868Meiji

Moderne

Der einzige moderne Regent, ebenfalls als Sesshō bezeichnet, war Hirohito, der für seinen geisteskranken Vater, den Taishō-Tennō, die Regierung führte.

Shogune

Shikken

Der Shikken (jap. 執権) war der Regent für den Shogun im Kamakura-Shogunat. Der Posten war im Hōjō-Clan erblich.

siehe Hauptartikel: Shikken

  1. Hōjō Tokimasa (1138–1215) amtiert: 1203–1205
  2. Hōjō Yoshitoki (1163–1224) amtiert: 1205–1224
  3. Hōjō Yasutoki (1183–1242) amtiert: 1224–1242
  4. Hōjō Tsunetoki (1224–1246) amtiert: 1242–1246
  5. Hōjō Tokiyori (1227–1263) amtiert: 1246–1256
  6. Hōjō Nagatoki (1229–1264) amtiert: 1256–1264
  7. Hōjō Masamura (1205–1273) amtiert: 1264–1268
  8. Hōjō Tokimune (1251–1284) amtiert: 1268–1284
  9. Hōjō Sadatoki (1271–1311) amtiert: 1284–1301
  10. Hōjō Morotoki (1275–1311) amtiert: 1301–1311
  11. Hōjō Munenobu (1259–1312) amtiert: 1311–1312
  12. Hōjō Hirotoki (1279–1315) amtiert: 1312–1315
  13. Hōjō Mototoki (?–1333) amtiert: 1315
  14. Hōjō Takatoki (1303–1333) amtiert: 1316–1326
  15. Hōjō Sadaaki (1278–1333) amtiert: 1326
  16. Hōjō Moritoki (?–1333) amtiert: 1327–1333

Literatur

  • Gerhild Endreß, Hans Dettmer (Hrsg.): Japanische Regierungs- und Verwaltungsbeamte des 8.-10. Jahrhunderts; Wiesbaden 1995/2000, 2 Bände, ISBN 3-447-04308-3 (A) (Aufstellung aller Inhaber des dritten Hofranges und höher und damit aller obiger Amtsinhaber.)

Einzelnachweise

  1. Shokyuki: Account of that War 1221; Monumenta Nipponica 1964, S. 163

Siehe auch